Uvod: Hodanje i zdravlje u starijoj dobi
Starije osobe koje uspiju napraviti 4.000 koraka dnevno makar samo jednom sedmično, mogu smanjiti rizik od prerane smrti za četvrtinu, pokazuje novo istraživanje. Poznato je da fizička aktivnost donosi brojne zdravstvene prednosti, ali mnogi ljudi u šezdesetim, sedamdesetim i kasnijim godinama života iz različitih razloga teško održavaju raniji nivo kretanja. Do sada nije bilo jasno koliko je zapravo potrebno kretanja u starijoj dobi da bi se ostvarile zdravstvene koristi.
Detalji istraživanja i metodologija
Istraživanje koje je vodio tim sa Harvarda donosi nove odgovore na ovo pitanje. U velikoj prospektivnoj studiji analizirano je ne samo koliko koraka starije osobe naprave, već i koliko često tokom sedmice dosegnu određene ciljeve. U studiji je učestvovalo 13.547 žena iz Sjedinjenih Američkih Država, starijih od 62 godine, s prosječnom dobi od 72 godine. Sve učesnice su nosile uređaje za praćenje aktivnosti tokom sedam uzastopnih dana između 2011. i 2015. godine, a zatim su praćene više od deset godina. Na početku istraživanja nijedna od njih nije imala srčane bolesti ili rak.
Rezultati: Uticaj broja koraka na rizik od smrti i bolesti srca
Tokom perioda praćenja do kraja 2024. godine, preminulo je 1.765 žena, dok je 781 razvila srčanu bolest. Istraživači su otkrili da je postizanje 4.000 koraka dnevno makar na jedan ili dva dana sedmično povezano sa 26% manjim rizikom od smrti iz svih uzroka i 27% manjim rizikom od smrti od srčanih bolesti, u poređenju s onima koje nijednog dana nisu dostigle ovaj prag. Kod onih koje su ovaj broj koraka postizale najmanje tri dana sedmično, rizik od smrti iz svih uzroka bio je smanjen za 40%, dok je rizik od smrti od srčanih bolesti ostao na 27%.
Važnost ukupnog broja koraka, a ne rasporeda
Ključna poruka istraživača jeste da je ukupna količina hodanja važnija od toga na koliko dana se postigne određeni broj koraka. Nema “najboljeg” načina za raspoređivanje koraka tokom sedmice – važno je samo da se koraci naprave. Zaključak studije je da veći broj koraka, bez obzira na dnevni raspored, donosi bolje zdravstvene ishode.
Ograničenja i preporuke za budućnost
Prosječno, žene su u ovoj studiji pravile 5.615 koraka dnevno. Ipak, treba napomenuti da je riječ o opservacijskoj studiji, pa se ne mogu izvući čvrsti zaključci o uzročno-posljedičnoj vezi. Također, fizička aktivnost je procjenjivana samo tokom jedne sedmice i samo kod žena, što predstavlja određena ograničenja. Istraživači ističu da učestalost dostizanja dnevnog praga koraka nije presudna – čak i jedan do dva dana sedmično sa više od 4.000 koraka povezani su sa smanjenjem smrtnosti i rizika od srčanih bolesti. Važnije je ukupno ostvareni broj koraka nego koliko često se taj prag dostiže.
Na kraju, rezultati sugerišu da bi u buduće smjernice o fizičkoj aktivnosti trebalo uključiti i broj koraka kao mjeru, te da je “grupisanje” koraka tokom nekoliko dana sasvim prihvatljiva opcija za očuvanje zdravlja, posebno kod starijih žena.
